Wat zegt de factor (SPF) van zonnebrand?

Wat is SPF?

SPF staat voor Sun Protection Factor en is een maatstaf voor hoe goed een zonnebrandcrème de huid beschermt tegen UVB-straling. UVB-straling is de straling die verantwoordelijk is voor verbranding van de huid en kan bij langdurige blootstelling ook leiden tot huidkanker.

Zonnebrand SPF en huidbescherming

Een zonnebrandcrème met SPF 30 blokkeert ongeveer 97% van de UVB-straling, terwijl een zonnebrandcrème met SPF 50 ongeveer 98% van de UVB-straling blokkeert. Het is belangrijk om te onthouden dat SPF alleen de bescherming tegen UVB-straling aangeeft en niet de bescherming tegen UVA-straling. 

Als de huid normaal na 10 minuten in de zon verbrandt, kun je met een SPF 15 ongeveer 150 minuten in de zon blijven zonder te verbranden (een factor 15 langer). Hoe lang je precies in de zon kan blijven zonder verbranding hangt af van het Fitzpatrick huidtype, de UV-index (zonkracht) en de gebruikte zonnebrandcrème.

SPF en UVB-straling

De SPF-waarde meet niet alleen hoelang je in de zon kunt blijven, maar ook het percentage van UVB-stralen dat wordt geblokkeerd;

• SPF 15 blokkeert ongeveer 93% van de UVB-stralen
• SPF 30 blokkeert ongeveer 97% van de UVB-stralen
• SPF 50 blokkeert ongeveer 98% van de UVB-stralen
• SPF 100 blokkeert ongeveer 99% van de UVB-stralen

Het percentage van UVB-stralen dat wordt geblokkeerd is de reden waarom dermatologen meestal SPF 30 of hoger aanbevelen.

SPF en UVA-straling

Een belangrijk punt om te onthouden is dat SPF alleen bescherming tegen UVB-straling meet, niet tegen UVA-straling. UVA-straling kan ook schade veroorzaken aan de huid, inclusief vroegtijdige veroudering en verhoogd risico op huidkanker.

Kies daarom altijd een zonnebrandcrème met "breedspectrum" bescherming, die zowel UVA- als UVB-straling blokkeert. Op het etiket staat meestal "broad spectrum" of "UVA/UVB" vermeld.

SPF en waterbestendigheid

SPF heeft niets te maken met waterbestendigheid. Een zonnebrandcrème kan een hoge SPF hebben maar niet waterbestendig zijn, en vice versa. Let bij het zwemmen of sporten op beide eigenschappen op het etiket.

Waterbestendige zonnebrandcrèmes kunnen hun SPF-bescherming 40 of 80 minuten behouden tijdens activiteiten in het water of bij zweten.

SPF boven 50: zinvol of marketing?

Het verschil in bescherming tussen SPF 50 en SPF 100 is minimaal (98% versus 99%), maar de kosten kunnen aanzienlijk verschillen. De meeste dermatologen raden aan om te kiezen voor SPF 30-50 en zich te concentreren op correct aanbrengen en regelmatig opnieuw insmeren.

Mensen met zeer gevoelige huid of bepaalde huidaandoeningen kunnen wel baat hebben bij hogere SPF-waarden.

Factoren die SPF-effectiviteit beïnvloeden

De werkelijke bescherming die je krijgt van een zonnebrandcrème hangt af van verschillende factoren:

• Hoeveelheid: Je moet voldoende zonnebrandcrème gebruiken (ongeveer 2 mg per cm² huid)
• Herhaaldelijk aanbrengen: Zelfs waterbestendige zonnebrandcrèmes moeten elke 2 uur opnieuw worden aangebracht
• Huidtype: Lichtere huidtypen hebben meer bescherming nodig
• Omgevingsfactoren: Reflectie van water, sneeuw en zand verhoogt de UV-blootstelling
• Tijd van de dag: UV-straling is het sterkst tussen 10:00 en 16:00 uur

SPF voor verschillende huidtypen

De aanbevolen SPF verschilt per huidtype:

• Zeer lichte huid (Fitzpatrick type I): SPF 50+ wordt aangeraden
• Lichte huid (Fitzpatrick type II): SPF 30-50
• Lichtbruine huid (Fitzpatrick type III): SPF 30
• Donkere huid (Fitzpatrick type IV-VI): SPF 15-30

Ongeacht je huidtype is het belangrijk om zonnebrandcrème te gebruiken, omdat ook donkere huid kan verbranden en schade kan oplopen.

Conclusie

SPF is een belangrijke maatstaf voor zonbescherming, maar het is niet het enige waar je op moet letten. Kies een breedspectrum zonnebrandcrème met minimaal SPF 30, breng voldoende aan en smeer regelmatig opnieuw in voor optimale bescherming tegen zowel zonnebrand als langetermijnschade zoals huidveroudering en huidkanker.