In het kort

  • Zonneallergie is een reactie van de huid op zonlicht
  • Het gaat vaak gepaard met uitslag
  • Soorten; actinische prurigo, fotoallergische reactie, polymorfe lichteruptie en zonne-urticaria
  • Symptomen variëren van bultjes en jeuk tot reacties zoals hoofdpijn en misselijkheid
  • Behandeling kan zijn
    • antihistaminica
    • corticosteroïden
    • fototherapie
    • vermijden van zonlicht

Wat is een zonneallergie?

Een zonneallergie treedt op wanneer je uitslag en soms andere symptomen ontwikkelt na blootstelling aan zonlicht. De allergie kan variëren van mild tot ernstig, met mogelijk ernstigere symptomen of een beperking van de dagelijkse activiteiten.

Herken de 4 soorten

Niet elke soort zonneallergie is hetzelfde. Een zonneallergie verschilt afhankelijk van het type uitslag en de oorzaak;

  1. Actinische prurigo (Hydroa aestivale)
    • Je ervaar knobbels op de huid.
    • De uitslag kan ook delen van de huid aantasten die niet aan de zon zijn blootgesteld.
    • Het komt vaker voor bij bevolkingsgroepen met een donkere huid
  2. Fotoallergische reactie
    • Treedt op wanneer een chemische stof, die op de huid is aangebracht, reageert met zonlicht.
    • Voorbeelden hiervan zijn medicijnen, zonnefilters, make-up en geurstoffen.
    • De symptomen kunnen enkele uren of dagen na blootstelling aan de zon optreden.
  3. Polymorfe lichteruptie (PMLE)
    • PMLE verschijnt vaak als kleine bultjes, vlekken of blaasjes.
    • Komt vaker voor bij vrouwen en mensen die bij de geboorte als vrouw zijn toegewezen (AFAB), mensen met een lichtere huid, tieners en jongvolwassenen.
    • Symptomen komen op enkele uren nadat de huid aan de zon is blootgesteld.
  4. Zonne-urticaria (Netelroos)
    • De symptomen kunnen mild tot ernstig zijn.
    • Symptomen zijn zichtbaar na slechts enkele minuten blootstelling aan de zon.

Wie kan een zonneallergie krijgen?

Zonneallergieën kunnen iedereen treffen, ongeacht leeftijd, ras en geslacht. Bepaalde types komen vaker voor bij mensen met een lichtere of donkere huid. Je hebt ook meer kans op een zonneallergie als dit in de familie voorkomt.

Bovendien kunnen bepaalde medicijnen het risico op een allergische reactie verhogen. Deze omvatten:

  • Antibiotica
  • Antischimmelmiddelen
  • Antihistaminica
  • Cholesterolverlagende medicijnen
  • Diuretica
  • Hormonen zoals de pil
  • Niet-steroïde ontstekingsremmers
  • Retinoïden, vaak gebruikt voor acne en tegen veroudering

» Lees meer over zonneallergie bij kinderen.

Oorzaken

Wetenschappers begrijpen niet helemaal wat zonneallergieën veroorzaakt. Sommige studies hebben genetische (erfelijke) patronen gevonden. Andere hebben gesuggereerd dat de lichaam histamines of een immuunreactie lanceert na blootstelling aan de zon.

Reacties op de zon komen vaker voor in het voorjaar en de vroege zomer, wanneer mensen vaker in de zon gaan. Bij voortdurende blootstelling aan de zon tijdens de zomermaanden kan de huid soms resistent worden, waardoor de kans op een allergische reactie afneemt.

Wat merk ik?

Zonneallergie symptomen kunnen enkele minuten, uren of dagen na blootstelling aan de zon optreden. Ze kunnen variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van:

  • De hoeveelheid huidoppervlak die is blootgesteld.
  • De hoeveelheid tijd in de zon.
  • De intensiteit van het licht.

De uitslag komt meestal alleen voor op plaatsen die aan zonlicht zijn blootgesteld. Maar soms kan ze ook elders op de huid voorkomen.

Een zonneallergie uitslag kan bestaan uit:

  • Bultjes, knobbels, blaren of netelroos.
  • Jeuk.
  • Sijpelen.
  • Roodheid.
  • Schilfering of korstvorming.
  • Prikkend of branderig gevoel.
  • Zwelling.

In zeldzame gevallen kan zonneallergie systemische symptomen veroorzaken, zoals:

  • Hoofdpijn.
  • Licht in het hoofd of flauwvallen.
  • Misselijkheid en overgeven.
  • Piepende ademhaling of kortademigheid.
  • Levensbedreigende anafylaxie (bij zonne-urticaria).

De huiduitslag bij zonneallergie is niet besmettelijk.

Hoe weet je of je allergisch bent voor de zon?

Als je een zonneallergie vermoedt, praat dan met de huisarts of een dermatoloog.

Zij kunnen de diagnose stellen op basis van:

  • Het bespreken van de symptomen.
  • Het beoordelen van de medicijnen die je gebruikt en de producten die je op de huid smeert.
  • Lichttesten, waarbij verschillende lichtbronnen (kunstmatige en natuurlijke), golflengten en intensiteiten op enkele centimeters van de huid worden geplaatst.
  • In zeldzame gevallen kan de arts een huidbiopsie gelasten om de huidcellen onder een microscoop te bekijken.

Behandelingen

De meest effectieve behandeling voor zonneallergie is het vermijden van blootstelling aan de zon.

Voor mensen die de zon niet kunnen vermijden of die hevigere reacties hebben, kunnen bepaalde behandelingen helpen:

  • Antihistaminica zoals loratadine, fexofenadine en cetirizine.
  • Corticosteroïden zoals prednison.
  • Crèmes om de jeuk te verlichten.
  • Omalizumab injecties.
  • Fototherapie

Voorkomen

Omdat wetenschappers niet volledig begrijpen wat zonneallergieën veroorzaakt, bestaan er geen directe manieren om de aandoening te voorkomen. Wel kun je je natuurlijk beschermen tegen de zon of de zon volledig vermijden.

Hieronder vind je 5 tips om een eventuele allergische reactie op de zon voor te blijven;

  • Beperk blootstelling aan de zon.
    Vermijd blootstelling aan de zon tijdens de piekuren van de dag wanneer de zon het sterkst is, meestal tussen 10.00 en 16.00 uur. Zoek naar schaduwrijke gebieden als je wilt wandelen.
  • Beschermende kleding.
    Draag kleding die de huid bedekt, zoals een hoed, een shirt met lange mouwen en een lange broek. Kies lichte en ademende stoffen die niet te warm zijn.
  • Zonnebrandcrème met hoge factor.
    Gebruik een breedspectrum zonnebrandmiddel met een beschermingsfactor van ten minste 30. Breng het royaal aan op de huid, en herhaal het om de twee uur of na het zwemmen of zweten.
  • Vermijd kunstmatig licht.
    Zonneallergie kan ook worden veroorzaakt door kunstmatig licht, zoals fluorescentielampen. Probeer het contact met dit soort licht te vermijden.
  • Hydratatie.
    Zorg ervoor dat je voldoende water drinkt om gehydrateerd te blijven en de huid gehydrateerd te houden.
Mara willems profile picture
Medisch gecontroleerd door
Mara Willems
Mara Willems is een veelbelovende dermatoloog in opleiding bij het UMCG in Groningen sinds mei 2023. Eerder werkte ze als arts-assistent in de dermatologie bij het Flevoziekenhuis en het Amphia Ziekenhuis, en in de heelkunde en bariatrie bij het BovenIJ ziekenhuis en de Nederlandse Obesitas Kliniek. Haar uitgebreide ervaring in diverse medische velden onderstreept haar toewijding en expertise in de gezondheidszorg.