UV straling: wat doet het met je huid?

In het kort

  • UV-straling komt van de zon, maar je kunt het niet zien of voelen
  • UVA-stralen dringen diep in je huid en zorgen voor rimpels en veroudering
  • UVB-stralen zorgen voor verbranding en zonnebrand
  • Korte blootstelling helpt bij aanmaak van vitamine D
  • Te veel zon verhoogt risico op huidkanker en oogschade
  • Bescherm je huid met zonnebrand, kleding en door de schaduw op te zoeken

Wat is UV straling precies?

UV straling is zonlicht dat je niet kunt zien of voelen. Het is eigenlijk een onzichtbaar deel van het zonlicht dat je huid kan beschadigen zonder dat je het merkt. Je voelt het niet zoals warmte, maar het bereikt wel je huid - zelfs op bewolkte dagen!

Verschillende soorten UV straling

Er zijn drie soorten UV straling, elk met een andere werking op je huid:

UVA-stralen: De sluipende verouderaars

  • Wat doen ze? Ze dringen diep in je huid door en breken het collageen (het 'stevigheidsweefsel') af
  • Gevolg: Rimpels, ouderdomsvlekken en een slappere huid
  • Wanneer? Het hele jaar door, ook op bewolkte dagen
  • Bijzonder: Dringen door glas heen (dus ook als je binnen zit bij het raam of in de auto rijdt!)

UVB-stralen: De verbranders

  • Wat doen ze? Ze werken vooral op de buitenste huidlaag
  • Gevolg: Zorgen voor zonnebrand en roodheid
  • Wanneer? Vooral in de zomer en rond het middaguur
  • Bijzonder: Worden tegengehouden door glas, maar weerkaatsen via zand, water en sneeuw

UVC-stralen: De geblokkeerde stralen

Deze meest gevaarlijke vorm bereikt ons gelukkig niet - onze dampkring houdt deze tegen!

De positieve kant: wat UV straling goed doet

UV straling is niet alleen maar slecht. Een beetje zon is juist goed voor je omdat:

  • Het helpt je lichaam vitamine D aan te maken, wat je botten sterk houdt
  • Het kan je stemming verbeteren en helpt tegen somberheid
  • Bepaalde huidaandoeningen zoals eczeem kunnen soms verbeteren door een beetje zonlicht

Wat doet te veel UV straling met je huid?

Te veel zon zonder bescherming kan leiden tot:

  • Op korte termijn: Rode, pijnlijke huid (zonnebrand) door UVB-stralen
  • Op langere termijn:
    • Snellere huidveroudering: rimpels, droge huid, pigmentvlekken
    • Verhoogd risico op huidkanker
    • Schade aan je ogen zoals staar

Zo bescherm je jezelf tegen UV straling

Geniet van de zon, maar doe het verstandig met deze tips:

  1. Smeer je in: Gebruik zonnebrandcrème met minstens SPF 30 en zowel UVA- als UVB-bescherming
  2. Herhaal: Smeer elke twee uur opnieuw in, en direct na zwemmen of zweten
  3. Draag beschermende kleding: Een hoed met brede rand, zonnebril met UV-filter en luchtige kleding die je huid bedekt
  4. Vermijd de middagzon: Blijf tussen 12:00 en 15:00 uur zoveel mogelijk in de schaduw
  5. Let op de UV-index: Hoe hoger het getal, hoe sterker de UV-straling en hoe sneller je verbrandt
  6. Bedenk: Ook in de schaduw en op bewolkte dagen bereikt UV straling je huid

Je hoeft de zon niet helemaal te vermijden - met de juiste bescherming kun je gewoon genieten van het mooie weer zonder je huid te beschadigen!

Extra bescherming nodig?

Bescherm jezelf extra goed als je:

  • Een lichte huid hebt die snel verbrandt
  • Medicijnen gebruikt die je gevoeliger maken voor de zon
  • Een voorgeschiedenis hebt van huidkanker in de familie
  • Op grote hoogte bent (zoals in de bergen)
  • Dicht bij de evenaar bent (zoals op vakantie in tropische landen)

Geniet van de zon, maar doe het slim!

Mara willems profile picture
Medisch gecontroleerd door
Mara Willems
Mara Willems is een veelbelovende dermatoloog in opleiding bij het UMCG in Groningen sinds mei 2023. Eerder werkte ze als arts-assistent in de dermatologie bij het Flevoziekenhuis en het Amphia Ziekenhuis, en in de heelkunde en bariatrie bij het BovenIJ ziekenhuis en de Nederlandse Obesitas Kliniek. Haar uitgebreide ervaring in diverse medische velden onderstreept haar toewijding en expertise in de gezondheidszorg.