Zonkracht: Hoe sterk is de zon vandaag?

In het kort

  • De zonkracht (UV-index) vertelt je hoe sterk de zon vandaag is
  • Check de actuele zonkracht voordat je naar buiten gaat
  • Ook als het niet warm is kan de zonkracht hoog zijn
  • Hoe hoger de zonkracht, hoe sneller je kunt verbranden
  • Pas je bescherming aan op basis van de UV-index

Wat is zonkracht en waarom is het belangrijk?

Zonkracht is simpelweg een maat voor hoe sterk de ultraviolette (UV) straling van de zon op dit moment is. Het wordt vaak de UV-index genoemd. De zonkracht vertelt je hoe snel je huid kan verbranden als je zonder bescherming in de zon bent.

Het bijzondere aan zonkracht is dat je het niet kunt voelen - een hoge zonkracht betekent niet automatisch dat het warm is buiten! Ook op koele, zonnige dagen kan de zonkracht hoog zijn en kun je makkelijk verbranden.

De actuele zonkracht in Nederland

Bron: RIVM zonkracht

Uitleg bij de grafiek: De oranje lijn laat zien hoe sterk de zonkracht zou zijn als het helder weer blijft. De blauwe blokjes tonen de werkelijk gemeten zonkracht. Rechtsboven zie je de maximaal verwachte zonkracht voor vandaag, de hoogst gemeten waarde tot nu toe, en de meest recente meting.

De UV-index: wat betekenen de getallen?

De UV-index loopt van 0 (geen UV-straling) tot 11+ (extreem hoog). Hoe hoger het getal, hoe sneller je kunt verbranden. Een paar feiten over de UV-index:

  • Een UV-index van 8 is twee keer zo sterk als een UV-index van 4
  • In Nederland komt de UV-index in de zomer meestal niet hoger dan 7 of 8
  • Zelfs bij bewolking kan de UV-index hoog zijn - tot 80% van de UV-straling komt door de wolken heen

Wat betekent de zonkracht voor jou?

Deze tabel helpt je begrijpen wat de verschillende UV-waarden betekenen en hoe je je het beste kunt beschermen:

Zonkracht Betekenis Wat te doen?
1-2 Zwak Meestal veilig zonder bescherming. Alleen bij langdurig buiten zijn (> 2 uur) insmeren.
3-4 Matig Gebruik SPF 15-30, draag een zonnebril, en houd kinderen in de gaten. Tussen 12-15 uur regelmatig schaduw zoeken.
5-6 Sterk Gebruik minimaal SPF 30, draag een hoed, zoek regelmatig de schaduw op. Vermijd de zon rond het middaguur (12-15 uur) zoveel mogelijk.
7+ Zeer sterk Gebruik SPF 50+, draag beschermende kleding, blijf zoveel mogelijk in de schaduw. Beperk buitenactiviteiten tussen 12-15 uur. Smeer elk uur opnieuw in.

Wanneer is de zonkracht het hoogst?

  • Tijdstip: De zonkracht is het hoogst tussen 12:00 en 15:00 uur
  • Seizoen: In Nederland piekt de zonkracht in mei, juni en juli
  • Locatie: Op het strand (door weerkaatsing op water en zand), in de bergen (door de hoogte) en bij de evenaar is de zonkracht sterker

Veelgestelde vragen over zonkracht

Is een hogere zonkracht hetzelfde als warmer weer?

Nee! Een hoge zonkracht betekent niet automatisch dat het warm is. Ook op koele, zonnige dagen in het voorjaar kan de zonkracht al hoog zijn. Je voelt de zonkracht niet, maar je huid kan wel verbranden.

Waarom is de zonkracht hoger op het strand?

Water en zand weerkaatsen tot 25% van de UV-straling, waardoor je ook van onderen bestraald wordt. Op het strand kun je dus sneller verbranden, zelfs onder een parasol!

Helpt bewolking tegen hoge zonkracht?

Helaas maar beperkt. Dunne of lichte bewolking houdt maar weinig UV-straling tegen - tot 80% komt door de wolken heen. En omdat het koeler aanvoelt, merk je vaak te laat dat je aan het verbranden bent.

Kan ik de zonkracht zelf voorspellen?

Een simpele vuistregel: kijk naar je schaduw. Is je schaduw korter dan je lengte? Dan is de zonkracht vrij hoog. Hoe korter je schaduw, hoe hoger de zonkracht.

Handige UV-index apps

Houd de zonkracht in de gaten met deze handige apps:

  • De app van het KNMI
  • UV Lens
  • UVIMate
  • SunSmart Global UV App (van de Wereld Gezondheidsorganisatie)

Deze apps geven je een melding als de UV-index stijgt, zodat je op tijd maatregelen kunt nemen om je huid te beschermen!

Mara willems profile picture
Medisch gecontroleerd door
Mara Willems
Mara Willems is een veelbelovende dermatoloog in opleiding bij het UMCG in Groningen sinds mei 2023. Eerder werkte ze als arts-assistent in de dermatologie bij het Flevoziekenhuis en het Amphia Ziekenhuis, en in de heelkunde en bariatrie bij het BovenIJ ziekenhuis en de Nederlandse Obesitas Kliniek. Haar uitgebreide ervaring in diverse medische velden onderstreept haar toewijding en expertise in de gezondheidszorg.