Een melanoom is een agressieve en potentieel levensbedreigende tumor die ontstaat uit de pigmentcellen (melanocyten) in de huid. Een verdachte moedervlek kan een melanoom zijn.
De belangrijkste kenmerken van een melanoom;
Melanoom ontstaat door een mutatie in melanocyten, de cellen die pigment produceren en de huidskleur bepalen en de huid beschermen tegen UV-straling. Onder invloed van UV-straling kunnen er ook mutaties ontstaan in melanocyten, waardoor ze kunnen ophopen en uitzaaien naar andere plekken.
Risicofactoren om melanoom te ontwikkelen;
We zijn vaker blootgesteld aan de zon; melanomen komen dan ook steeds vaker voor.
De behandeling hangt af van de dikte en het stadium van het melanoom. Hoe dikker, hoe groter de kans op uitzaaiing.
Bij een verdenking op een melanoom is de eerste stap chirurgische verwijdering (excisie). De huid wordt onderzocht. Als er inderdaad sprake is van een melanoom, wordt er nog extra weefsel rondom het litteken chirurgisch verwijderd (re-excisie), om er zeker van te zijn dat het melanoom weg is. In vroege stadia is dit al voldoende.
Bij melanomen in een hoger stadium is er verder onderzoek nodig. Aangezien melanomen als eerst uitzaaien via lymfebanen naar lymfeklieren, worden dan als eerst de klieren in het dichtstbijzijnde klierstation onderzocht (bijvoorbeeld de hals, oksels of de liezen). Dit gebeurt operatief en wordt de schildwachtklier procedure genoemd.
Als er uitzaaiingen hebben plaatsgevonden, is de prognose slechter. Wel verbeteren aanvullende behandelingen de overlevingskansen, zoals immunotherapie, gerichte therapie, chemotherapie of bestralingstherapie.
Bij uitzaaiingen is de prognose slechter, maar nieuwe immunotherapieën verbeteren de overlevingskansen.
Aangezien melanomen levensbedreigend zijn, is vroege opsporing en behandeling belangrijk. Als er bij excisie en re-excisie blijkt dat er geen rest melanoom meer achter is gebleven en de dikte is kleiner dan 0,8 mm (zonder ulceratie), dan is de prognose goed. Er is hierbij ook geen schildwachtklierprocedure nodig.
Het tijdig herkennen en behandelen van een melanoom is cruciaal voor een betere prognose en een hogere kans op genezing.