Wat is het?
Het plaveiselcelcarcinoom (van de huid) (PCC) is een kwaadaardige tumor die ontstaat in de bovenste laag van de huid, de epidermis. Het ontwikkelt zich uit de plaveiselcellen die de huid bedekken.
Oorzaken
Plaveisecelcarcinoom wordt vaak geassocieerd met langdurige blootstelling aan UV-straling, maar kan ook ontstaan door andere factoren zoals roken, blootstelling aan bepaalde chemicaliën en een verzwakt immuunsysteem.
Lokalisatie
- PCC komt meestal voor op plekken die veel in de zon komen zoals het hoofd, gezicht, nek, handen, armen en benen.
- Het kan ook voorkomen bij de mond, keel, slokdarm, longen, geslachtsdelen en anus.
Kenmerken
- Ruwe, schilferige plekken, knobbeltjes of zweren op de huid.
- Ze kunnen variëren in grootte, kleur en textuur.
- Vaak zijn ze bleekroze van kleur.
- Soms met een schilferig wit plekje in het midden.
- Op de lippen kan het beginnen als een witte of lichtgekleurde plek die dikker en schilferig wordt.
- Het kan spontaan gaan bloeden.
Behandeling
Behandelingen voor plaveiselcelcarcinoom omvatten verschillende methoden, afhankelijk van de grootte, locatie en agressiviteit van de tumor.
- Chirurgische verwijdering van de laesie is vaak de voorkeursbehandeling.
- Mohs-chirurgie (bij bepaalde locaties in het gelaat)
- Radiotherapie (bij grote PCC's waarbij chirurgische verwijdering niet mogelijk is)
Plaveiselcelcarcinomen kunnen uitzaaien naar andere delen van het lichaam als ze onbehandeld blijven. Vroegtijdige detectie en behandeling zijn daarom van cruciaal belang.
Behandeling bij uitzaaiing
Bij plaveiselcelcarcinoom met uitzaaiingen in het lichaam spreken we van stadium 4. In dit stadium is genezing niet meer mogelijk, en wordt een palliatieve behandeling ingezet. Deze behandelingen, zoals bestraling, chemotherapie of immunotherapie, zijn gericht op het voorkomen of verminderen van klachten.
Vooruitzichten
- De prognose is over het algemeen goed bij vroegtijdige behandeling. Dit voorkomt verdere uitzaaiing.
- Plaveiselcelcarcinoom groeit sneller dan basaalcelcarcinoom en kan uitzaaien als het niet behandeld wordt, vooral via lymfeklieren.
Wat kan ik zelf doen?
- Bescherm de huid tegen de zon door het gebruik van zonnebrandcrème, het dragen van beschermende kleding en het vermijden van overmatige blootstelling aan UV-straling.
- Doe regelmatig huidcontroles bij een dermatoloog bij een eerdere geschiedenis van plaveiselcelcarcinoom.