In het kort

  • Morbus Bowen is een vroeg voorstadium van huidkanker
  • Je merkt een rode, schilferende plek, die langzaam groter wordt.
  • Ontstaat door overmatige blootstelling aan de zon
  • Behandeling kan zijn;
    • Medicinale crèmes
    • cryotherapie
    • curettage &. coagulatie
    • Photodymanische therapie (PDT)
    • radiotherapie
    • lasertherapie

Wat is het?

Morbus Bowen (ziekte van Bowen), is een vroeg voorstadium van huidkanker (type plaveiselcelcarcinoom). Het komt vooral voor bij ouderen. Het is meestal gelokaliseerd op de benen, maar kan op het hele lichaam en zelfs de slijmvliezen voorkomen.

Oorzaken

Ziekte van Bowen ontstaat meestal door langdurige blootstelling aan de zon, maar genetische factoren kunnen ook een rol spelen. Het risico is hoger bij mensen die langdurig immuun-onderdrukkende medicatie gebruiken, blootgesteld zijn aan bepaalde chemicaliën (zoals arseen), of radiotherapie (bestraling) hebben gehad.  

Kenmerken

Kenmerken van Morbus Bowen zijn;

  • Rode, schilferende plek, die langzaam groter wordt.
  • Komt voornamelijk voor bij ouderen en op zonblootgestelde delen van de huid.
  • Ook kan het voorkomen bij het geslachtsgebied of op slijmvliezen.
  • Meestal geen klachten, maar kan soms jeuken of pijn doen.
  • Het kan lijken op psoriasis of eczeem.

Diagnose

De diagnose kan door een dermatoloog worden gesteld met het blote oog. Bij twijfel is er soms een biopt nodig. Er wordt geschat dat ongeveer 3-5% van de onbehandelde M. Bowens zich ontwikkelt naar een plaveiselcelcarcinoom, maar dit is niet precies bekend.

Behandeling

Er zijn verschillende behandelopties voor M. Bowen en het hangt af van de grootte en waar het zich op het lichaam bevindt.

  • Medicinale crèmes zoals imiquimod (Efudix crème of Aldara) of 5-Fluorouracil (5-FU)
  • Cryotherapie (bevriezen met vloeibare stikstof)
  • Curettage (wegschrapen) en coagulatie (dichtbranden)
  • Photodynamische therapie (PDT)
  • Radiotherapie
  • Ablatieve lasertherapie

Chirurgische behandeling is ook een optie, maar vanwege de marge die hierbij wordt genomen, laat het vaak grote littekens achter. Wel blijkt een chirurgische ingreep de grootste effectiviteit te hebben in het behandelen van Morbus Bowen.

Bij Cryotherapie is aangetoond dat een relatief hoog percentage van patiënten M Bowen opnieuw terugkomt.

Hoe verder?

Vroegtijdige detectie en behandeling zijn cruciaal, omdat Morbus Bowen onbehandeld kan overgaan in een plaveiselcelcarcinoom, dat dieper in de huid doordringt en potentieel uitzaait naar andere delen van het lichaam. 

Wat kan ik zelf doen?

  • Doe regelmatige huidcontroles.
  • Vermijd zoveel mogelijk overmatige blootstelling aan de zon
  • Gebruik hoge SPF (minimaal 30) zonnebrandcrème
  • Laat verdachte plekken door de huisarts controleren. Zo nodig kan er doorverwezen worden naar een dermatoloog. 
Mara willems profile picture
Medisch gecontroleerd door
Mara Willems
Mara Willems is een veelbelovende dermatoloog in opleiding bij het UMCG in Groningen sinds mei 2023. Eerder werkte ze als arts-assistent in de dermatologie bij het Flevoziekenhuis en het Amphia Ziekenhuis, en in de heelkunde en bariatrie bij het BovenIJ ziekenhuis en de Nederlandse Obesitas Kliniek. Haar uitgebreide ervaring in diverse medische velden onderstreept haar toewijding en expertise in de gezondheidszorg.